Ingrediënt 1: een basis van vertrouwen als basis voor een veilige sfeer

Voor een veilige sfeer moet in elk team een basis van vertrouwen zijn. Zonder die basis kun je als team niet werken.

Kennismaken

Mocht je nog aan de veilige sfeer moeten werken, dan is kennismaken een heel goed idee. Soms vergeten we tijdens onze samenwerking dat we werken met mensen die allemaal ook een achtergrond, geschiedenis, valkuilen, sterke punten en pijnlijke herinneringen kennen. Hiervoor kun je de werkvorm kennismaken gebruiken. Een stapje verder gaan kan ook door het maken van een DISC profiel.

Samenwerkingsafspraken als basis voor een veilige sfeer

Een volgende stap op weg naar een veilige sfeer is het maken van samenwerkingsafspraken. Opnieuw afspreken hoe je wilt samenwerken kan alleen als iedereen de wil heeft om er iets van te maken. Mocht dat niet zo zijn, dan is het nodig om eerst daar naar te kijken. Want uiteindelijk moet je team zijn met z’n allen. Als je weet dat iedereen er voor wil gaan, kun je samenwerkingsafspraken maken.

Eén bedoeling hebben

Na deze stap is het mooi om met elkaar te kijken wat de essentie van het werk is. Wat is jullie ‘bedoeling’? Het mooie van een bedoeling is dat je er nooit klaar mee bent, het is iets waar je altijd mee bezig blijft. Het verschil tussen doel en bedoeling is net zoiets als tussen einde en beëindiging, het eerste vorm gebruiken we voor een aanwijsbare moment. Dan is het doel bereikt, dan is er een einde. De tweede vorm gebruiken we voor iets wat doorgaat. In beëindiging zit een beweging, in een bedoeling ook, het verschil is bijvoorbeeld. Daarnaast is een bedoeling vaak groter dan een doel. Het verschil bijvoorbeeld tussen: zorgen dat de wond van cliënt Jansen snel geneest en ‘zorgen voor cliënten’. Het laatste kan iets zijn wat jullie team doen. Het interessante is, dat je als team het meestal wel eens bent over jullie bedoeling. Dat biedt een gezamenlijk vertrekpunt en helpt bij een basis van vertrouwen: als je het in het groot bekijkt, willen jullie namelijk allemaal hetzelfde: ‘mensen helpen’.

Ingrediënt 2: kwetsbaarheid creëert een veilige sfeer

Voor een veilige sfeer in het team moet er een bepaalde mate van kwetsbaarheid zijn.

Jezelf laten zien

Er zijn teams waar medewerkers zichzelf niet laten zien. Ze noemen dat ‘zakelijk’, werk en privé scheiden of ‘professioneel werken’. Maar als de mens achter je collega er niet mag zijn dan ontnemen we ook iets. Het is namelijk de menselijkheid die ons zoveel plezier geeft, die ons laat lachen met collega’s of laat begrijpen dat we allemaal wel eens een fout maken. Het is de menselijkheid die de verwachtingen van de cliënt overtreft. Jezelf laten zien is essentieel.

Echt verbinden

De deur tentoongesteld in Dublin.

De eerste stap nemen om jezelf te laten zien kan heel lastig zijn, dat vraagt moed, essentieel om die eerste stap te zetten. Tijdens mijn vakantie in Ierland hoorde ik het volgende verhaal:

In 1492 waren twee Ierse families met elkaar in gevecht en het ging er hard aan toe. Halverwege het gevecht besloot de familie onder leiding van Black James er vandoor te gaan en sloot zichzelf op in een gebouw dat de ‘Chapter House’ heet. De andere familie onder leiding van Gerald Fitzgerald, zette de achtervolging in, maar eenmaal voor de deur besefte Gerald dat het gevecht nergens om ging en vroeg door de gesloten deur om vrede. Black James vermoedde verraad en de deur bleef gesloten. Toen hakte Gerald een gat in de deur en stak zijn arm naar binnen als bewijs van zijn goede wil. Die kwetsbaarheid was genoeg bewijs van zijn oprechtheid, de familie opende de deur en beide families sloten vrede.

Soms is het die eerste stap die we moeten zetten. Zelf kwetsbaar zijn. Niet eenvoudig, maar wel essentieel.

Brene Brown over kwetsbaarheid

Voor mij was het Brené Brown die het onderwerp kwetsbaarheid op de agenda zette. Haar verhaal laat bij veel mensen een diepe indruk achter. Dat vind je net als meer informatie over het ingrediënt kwetsbaarheid achter deze link: Brene Brown over kwetsbaarheid.

Ingrediënt 3: ontspanning en positieve humor bouwt een veilige sfeer

In elke samenwerking of relatie is er nog een derde ingrediënt nodig voor een veilige sfeer.

Ontspanning en humor

Af en toe ontspannen heeft iedereen nodig. In heel wat teams wordt er taart gegeten omdat het gezellig is en wordt er dan ook tegelijk ook vergaderd. Voor echte ontspanning is samen lachen één van de allerbeste manieren. Vertel dus gerust die grap aan je collega, of het grappige voorval bij een cliënt, zolang niemand er slechter van wordt is het ok. Alternatieven zijn lekker onderuit zitten, aan een sta-tafel hangen met collega’s, een rondje wandelen, genieten van de zon, een teamuitje, zwembad, sauna, picknick, uit eten of nog iets anders, maar zorg dat het even niet over het werk gaat. Kortom alles waar je hartslag van omlaag gaat. Dit kan je overigens zowel individueel als met je team doen. Je zult merken dat de behoefte wat betreft het soort en de hoeveelheid ontspanning per collega verschilt.

Ontlading

Naast ontspanning heb je ontlading nodig, dat is precies omgekeerd, maar wordt vaak vergeten. Door je in te spannen maak je endorfine aan en dat voelt heel fijn en werkt stressverlagend. Het is de reden waarom mensen, zwemmen, hardlopen, crossfit, badminton, dansen, tennis of een andere inspannende sport doen. Natuurlijk zijn er ook andere manieren om je in te spannen, maar dat vraagt wel dat je er helemaal voor gaat op zo’n manier dat je voelt dat je wat gedaan hebt. Bijvoorbeeld werken in de tuin, het huis schoonmaken of deeg kneden. Kortom alles waar je hartslag van omhoog gaat.  Je kunt hierbij ook kiezen om dit met je team te doen of juist individueel.

Deze twee onderdelen zijn de beste manier om goed om te gaan met stress. Als je stress ervaart, zorg voor ontspanning, humor én inspanning en je zult zien dat je daarna heel anders tegen de stress aankijkt.

Eropuit met je team

Een hele goede manier om te ontspannen is eropuit met je team. Je collega’s even in een andere setting zien, leren kennen en samenwerken. Er soms even op uit zijn kan heel erg bijdragen aan een veilige sfeer in je team.

Kan er wat beter in de sfeer in je team?

De teamtraining samenwerken ‘een basis van vertrouwen’ is ontworpen voor teams die een stap verder willen in hun samenwerking. Samen met collega’s bekijk je in een actieve, leuke en inhoudelijke teamtraining wat jullie wat samenwerking betekent en hoe je deze kunt verbeteren. Klik snel hier voor meer informatie.

Ken jij ingrediënten die helpen voor een veilige sfeer in je team, ik hoor graag van je!